Μετά από τόσες αποστολές και αναβάσεις που έχει κάνει, νομίζεις ότι είναι ένας άνθρωπος απλησίαστος και σοβαρός. Όταν όμως τον γνωρίσεις από κοντά, βλέπεις πόσο "έξω καρδιά" είναι, πόσο χαμογελαστός και σε βλέπει ως ισότιμό του διότι θεωρεί ότι αυτά που έχει κάνει μέχρι τώρα, μπορεί ο καθένας να τα κάνει αρκεί να το θέλει πραγματικά.

       Είναι Σάββατο 27 Αυγούστου 2016 αργά το μεσημέρι και καθόμαστε με τον Κυριάκο έξω από το καταφύγιο του Χρ. Κάκκαλου και απολαμβάνουμε το καφεδάκι μας αγναντεύοντας τις απέναντι βουνοκορφές. Είναι μια φανταστική μέρα. Έχει προηγηθεί η ανάβασή μας στην κορυφή του Μύτικα από το "Λούκι" και το "προσκύνημα" στους 12 Θεούς μας. Για τον Κυριάκο που είναι μόλις 15 χρονών είναι η πρώτη φορά. Έχουν περάσει αρκετές ώρες από τότε και το χαμόγελό του δεν λέει να ξεκολλήσει από τα χείλη του. Είναι, θα έλεγα, ακόμη "εκστασιασμένος" από την πρωινή ανάβαση. Αλλά πως να σβήσει αυτό το χαμόγελο όταν τον περιμένει άλλη μια σημαντική στιγμή, την ίδια μέρα κιόλας. 3 βδόμαδες νωρίτερα του είχα σφυρίξει "κλέφτικα". "Κυριάκο ξέρω ότι ένα από τα ινδάλματά σου είναι ο Μιχάλης ο Στύλλας. Αν είναι στο καταφύγιο όταν θα ανέβουμε, ετοιμάσου να τον πάρεις συνέντευξη... Κυριάκο?... Κυριάκο??????" "Τέζα ο Κυριάκος, του το είπα μάλλον λιγάκι απότομα" σκέφτηκα, λιγάκι αργά βέβαια. Και τώρα βρισκόμαστε λίγα λεπτά πριν την συνέντευξη. Σίγουρα κανένας εκτός από τον Κυριάκο δεν μπορεί να καταλάβει πως ένιωθε. Ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Ορειβατικής Λέσχης Ξάνθης αισθάνομαι μεγάλη περηφάνια και τυχερός που ένα παιδί στην ηλικία του, μας ξεχώρισε μέσα από τόσες επιλογές που έχει η πόλη μας και μας ακολουθεί. Που είμαστε δίπλα του στα πρώτα του βήματα στον χώρο της ορειβασίας και μοιράζεται μαζί μας τα όνειρά του. Αυτός εξάλλου είναι και ο λόγος ίδρυσης της Λέσχης μας και μακάρι να ακολουθήσουν το παράδειγμά του και άλλα παιδιά σαν και το συγκεκριμένο. Και ξαφνικά ακούγεται ο Μιχάλης να λέει "Παιδιά είστε έτοιμοι? Πάμε?" Και πήγαμε...

Κυριάκος και Μιχάλης έξω από το καταφύγιο Χρ. Κάκκαλος.

 

- Πως ξεκίνησε το πάθος σου για την ορειβασία και πια δραστηριότητα προτιμάς περισσότερο στα βουνά?

       Η όλη ενασχόληση με την ορειβασία ήταν οικογενειακή υπόθεση. Ξεκίνησε με τους γονείς από πολύ μικρή ηλικία, φαντάσου ότι στις Άλπεις πήγα πρώτη φορά στην ηλικία των 4 χρονών. Μετά ξεκινήσαμε να κάνουμε μικρές οικογενειακές πεζοπορίες και λίγο σκι. Η κυρίως ενασχόληση ξεκίνησε στην ηλικία των 9 ετών όταν ανεβήκαμε πρώτη φορά στον Όλυμπο. Από 11-12 χρονών και μετά ξεκίνησα μόνος ή με παρέες δικές μου, πέρναμε το Κ.Τ.Ε.Λ. σε πιο μεγάλες ηλικίες για να έρθουμε στον Όλυμπο και μετά το θέμα εξελίχθηκε σαν χιονοστιβάδα. Από τις δραστηριότητες του βουνού, μου αρέσουν όλες. Δεν μπορώ να εκθιάσω κάποια. Βέβαια κατά περιόδους στην ζωή μου ασχολήθηκα με πολλά, όπως όταν ήμουν στην Αμερική με είχε απορροφήσει η ορεινή ποδηλασία αλλά ο Αλπινισμός και η Αναρρίχηση είναι αυτές που με τραβάν πιο πολύ. Βέβαια είναι αυτές που έχουν την μεγαλύτερη επικινδυνότητα και το μεγαλύτερο ρίσκο. Επίσης μου αρέσει το Ορεινό Τρέξιμο αλλά όχι τόσο πολύ στο πλαίσιο των αγώνων, όσο ότι σου δίνει την δυνατότητα να πας μέσω μιας οργανωμένης και σηματοδοτημένης διαδρομής να δεις νέες περιοχές, αν και με τους αγώνες τα βλέπεις λίγο γρήγορα τα τοπία, δεν μπορείς να τα απολαύσεις αλλά παίρνεις μια ιδέα από διάφορα μέρη και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το Ορειβατικό Σκι επίσης που πάει πακέτο με τον Αλπινισμό, αλλά έχει τις μεγαλύτερες δυσκολίες, την μεγαλύτερη γλύκα αλλά και την μεγαλύτερη πίκρα, γιατί όσο πιο μεγάλη είναι η γλύκα ακόμη μεγαλύτερη είναι η πίκρα αν είσαι "τυχερός" και την γευτείς.

Σκαρφαλώνοντας στα "Καζάνια" του Ολύμπου.

 

- Ποιοί λόγοι σε οδήγησαν να διαλέξεις την Γεωλογία ως επάγγελμα?

       Η αγάπη μου για το βουνό με έφερε και στην Γεωλογία. Όταν ήμουν στο Λύκειο και συμπληρώναμε τα μηχανογραφικά δεν άκουσα κανέναν. Εγώ έλεγα θα πάω εκεί, που είναι να μάθω για τα βουνά. Ποιά είναι η επιστήμη που ασχολείται με τα βουνά? Η γεωλογία και εκεί πήγα. Βέβαια κατά την διάρκεια των σπουδών άλλαξαν κάπως τα πράγματα. Έκανα και το μεταπτυχιακό μου στην Ωκεανογραφία γιατί όλα αυτά έχουν ανοιχτούς ορίζοντες. Όπως και το βουνό. Δεν είναι κάτι συγκεκριμένο. Αν ρωτήσεις τον κόσμο που είναι στο καταφύγιο για ποιό λόγο ανέβηκε στο βουνό, ο καθένας θα σου δώσει διαφορετική απάντηση. Άλλος για να βρει λουλούδια, άλλος θα σου πει για αναρρίχηση, άλλος γιατί θέλει να κρυώσει, άλλος θα σου πει δεν ξέρω ρε φίλε με έφεραν εδώ με το ζόρι, ήρθα να μετρήσω τα αγριόγιδα γιατί κάνω την διπλωματική μου, ο καθένας έχει τους λόγους του και αυτό είναι το ωραίο με το βουνό. Έτσι και εμένα, μου αρέσει η Γεωλογία είτε ως χόμπυ είτε ως κύρια ενασχόληση και συνεχίζω και την ασκώ.

Μαθαίνοντας την Γη, μέσα από τα "καρότα" των γεωτρήσεων στον Πατραικό κόλπο.
 

 - Και το καταφύγιο πως προέκυψε?

       Όταν γύρισα από την Αμερική το 2002 ξεκίνησα το μεταπτυχιακό μου στο Αριστοτέλειο, αλλά με έτρωγε από τότε και είπα για πλάκα στον αδελφό μου "Δεν πάμε να ρωτήσουμε τον κ. Ζολώτα τι γίνεται με το καταφύγιο του Κάκκαλου"? και μας είπε κατευθείαν μια φράση ο κυρ Κώστας "πάρτε τα κλειδιά και πάτε επάνω να δείτε τι γίνεται". Και εμείς δεν είχαμε ιδέα τότε αλλά όλα έγιναν τελικά το ένα μετά το άλλο ως μια φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Απλά θέλαμε να είχαμε μια βάση στο βουνό για να κάνουμε αναρρίχηση, να κάνουμε το σκι μας τον χειμώνα. Μου αρέσει να μεγαλώνουν οργανικά τα πράγματα από μόνα τους, δεν μου αρέσει να πιέζω καταστάσεις. Και αυτό σου δείχνουν και τα βουνά, έρχονται όλα με τον καιρό.

Βασίλης και Μιχάλης έξω από το καταφύγιο του Χρ. Κάκκαλου.

 

- Ποιές κατηγορίες βουνών σε "τραβάν" περισσότερο?

       Τα πάντα. Άλλη αγριάδα και ομορφιά έχει ένα ψηλό βουνό στις Άλπεις ή στα Ιμαλάια, άλλη ομορφιά έχουν τα δάση της Ροδόπης που ηρεμείς και γαληνεύεις τελείως. Το κάθε ένα έχει κάτι διαφορετικό να σου δώσει και όπως λέει ο φίλος μου ο Γιώργος ο Βουτυρόπουλος "τα βουνά δίνουν λίγα και παίρνουν πολλά". Βέβαια όταν είσαι κάτω από την Αλπική ζώνη δίνεις λίγα και παίρνεις πολλά, όσο πιο ψηλά ανεβαίνεις δίνεις πολλά και παίρνεις λιγότερα. Τουλάχιστον τα βουνά εμένα μου αρέσουν επειδή ακόμη και αυτό θα ισχύει γα πάντα, είναι μέρος όπου υπάρχει δικαιοσύνη. Αν κάτι πας να το παρακάνεις, θα τιμωρηθείς με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Αν έχεις πολύ μεγάλο "εγώ" ή πολύ μεγάλη φιλοδοξία και δεν έχεις τις ανάλογες ικανότητες πάλι θα τιμωρηθείς. Τα βουνά δεν έχουν συναισθηματισμό. Το ορεινό περιβάλλον από τα χαμηλότερα υψόμετρα μέχρι τα μεγαλύτερα πάντα κάτι έχει να προσφέρει.

- Είχες σκεφτεί ποτέ, ότι θα έχεις την ζωή που έχεις τώρα?

       Ποτέ δεν έκανα πρόγραμμα στην ζωή μου. Η επιστήμη που την έχω ακολουθήσει μέχρι τώρα με έχει φέρει να δω και άλλα μέρη όπως η Νορβηγία που έχει ίδια βουνά με τα δικά μας και όταν ξέρεις από βουνά ξέρεις και να τα απολαύσεις πως να τα προσεγγίσεις πως να τα πλησιάσεις. Αλλά όλο αυτό το σκηνικό της ζωής μου, ήταν πάνω από τις προσδοκίες μου.

- Κάποιος από τους επόμενους στόχους σου?

       Να κάνω οικογένεια εννοείς, είναι και αυτός στόχος αλλά αν μιλάμε για τους άλλους στόχους μπορώ να πω ότι πάντα υπάρχουν. Απλά μερικές φορές είναι πιο δύσκολο να τους ακολουθήσεις και αν θέλεις να κάνεις κάτι στο εξωτερικό θέλει και χρόνο και χρήματα. Όπως πέρσυ που πήγαμε στα Ινδικά Ιμαλάια και κατεβήκαμε από μια κορφή με σκι. Ήταν η πρώτη αποστολή που κάναμε αποκλειστικά για σκι. Στο άμεσο μέλλον θα ήθελα να ξαναπάω στα Ιμαλάια για να κάνω μια Αλπική διαδρομή η οποία να είναι ένα βήμα παραπάνω για την Ελληνική ορειβασία αλλά πάντα παίζουν ρόλο και άλλοι εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη των γεγονότων. Δεν βιάζω τις καταστάσεις αλλά ούτε και αφήνω να με παρασύρουν. Είναι η ισορροπία που μαθαίνεις στο βουνό.

Ινδοκαύκασος Πακιστάν.

 

- Φόβος Πάθος και Θέληση.

       Φόβος είναι αυτή η αίσθηση που σε κρατάει ζωντανό. Φόβος υπάρχει και πρέπει να υπάρχει. όποιος λέει ότι δεν φοβάμαι είναι λίγο επικίνδυνος. Η εμπειρία είναι αυτή που σε βοηθάει να μετατρέψεις τον φόβο σε δημιουργία και σε βοηθάει να μην πανικοβάλλεσαι ή να παραλύεις. Θελει λίγο διαχείριση.

       Πάθος σε βοηθάει να κάνεις τις υπερβάσεις, σε κάνει να κάνεις πράγματα που ποτέ δεν πίστευες ότι θα τα κάνεις. Βέβαια από κάποιο σημείο και μετά και αυτό πρέπει να μάθεις να το ελέγχεις. Και αυτό αποκτιέται με την εμπειρία και η ορειβασία είναι καθαρά εμπειρικό άθλημα. Δεν μπορεί να τα κάνεις όλα σε 5 χρόνια γιατί σίγουρα κάτι θα πάθεις. Μην ξεχνάς ότι πολλοί ταλαντούχοι αναρριχητές πήγαν να κάνουν την υπέρβαση και ή είχαν ένα άσχημο περιστατικό ή εξαφανίστηκαν. Εγώ θέλω να πηγαίνω στα βουνά μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής μου και γι αυτό τα κάνω όλα με ρέγουλα. Βέβαια και γω τα έχω πάρει τα μαθήματά μου γλυτώνοντας από τα χειρότερα, με κατάγματα και σπασίματα. Ένας φίλος μου ο Πάνος Αθανασιάδης βρέθηκε 200 μέτρα κάτω από την κορυφή Κ2 χωρίς όμως να συνεχίσει, γιατί κατάλαβε ότι δεν θα γυρνούσε ζωντανός αν συνέχιζε για την κορυφή. Σε τέτοιες περιπτώσεις θέλει πιο πολύ αρετή και τόλμη να πάρεις την απόφαση να γυρίσεις πίσω, από το να συνεχίσεις προς την κορυφή και στον βέβαιο θάνατο. Είναι αυτές οι ισοροπίες που σου διδάσκει το βουνό γιατί στην καθημερινότητά μας "την έχουμε χάσει λίγο την μπάλα" πάει γρήγορα η κατάσταση, χάνεσαι που και που.

       Θέληση είναι αυτό που λείπει από τους συμπατριώτες μας τα τελευταία χρόνια. Βλέπω πως η δικια μου η γενιά είναι λίγο πελαγωμένη. Στην δική μας περίπτωση όμως την ορειβατική, θέληση είναι το καύσιμο, το πάθος αποτελεί την σπίθα και φόβος το ηρεμιστικό, αυτό που θα σε κρατήσει και να το διαχειριστείς κατάλληλα. Αυτά και τα τρία πάνε μαζί.

- Είχες νιώσει ποτέ ότι έφτασες στα όριά σου σε κάποιον αγώνα ή σε κάποιο βουνό?

       Βεβαίως και αγώνες έχω εγκαταλείψει και από βουνά έχω γυρίσει άπραγος. Σε παλιότερες εποχές που ήμουν πιο μικρός υπήρχε πολύ μεγάλος εγωισμός, γιατί μην ξεχνάς ότι η ορειβασία γεννάει πολύ μεγάλα "εγώ". Τις φάγαμε τις σφαλιάρες μας αλλά ευτυχώς δεν ξεπεράσαμε το όριο "εκείνο το σημείο δηλαδή από το οποίο δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω". Και άντε σε έναν αγώνα και να εγκαταλείψεις κάπου θα σε βρουν θα σε μαζέψουν. Όταν όμως είσαι εκτεθειμένος σε μεγάλα υψόμετρα εκεί τα πράγματα όντως δεν έχουν επιστροφή. Και όπως λέει ο δάσκαλός μας Σωτήρης Γουναρίδης παλιός αναρριχητής προηγούμενων γενεών "Στα βουνά πάμε να πάρουμε ζωή, δεν πάμε να την αφήσουμε". Για να γίνει κάτι τέτοιο όμως πρέπει να μετριάσεις λίγο το "εγώ" σου, τα πάθη σου.

Κορυφή Cho Oyu 8.201 μ.

 

- Έχεις ξεχωρίσει κάποιο βουνό ή κάποιον αγώνα?

       Κάθε τι είναι διαφορετική εμπειρία. Όταν ξεκινάς να κάνεις κάτι μηδενίζεις τον ¨"σκληρό" και είναι σαν να ξεκινάς από το μηδέν, από την αρχή. Όταν ήμουν στην Αμερική ψαχνόμουν γενικά με τον εαυτό μου και τα όριά μου και κατέληξα στο να πάρω μέρος σε έναν αγώνα που γινόταν στην Αλάσκα. Αυτά που έζησα σε εκείνον τον αγώνα ήταν πρωτόγνωρες καταστάσεις για μένα. Ήμουν και φοιτητής και για να γυρίσω πίσω αναγκάστηκα και δούλεψα μερικές μέρες σε κάτι σαν καταφύγιο, μια παράγκα ήταν στην ουσία προκειμένου να μαζέψω τα χρήματα της επιστροφής. Στα μέρη εκείνα ένιωθα πραγματικά ελεύθερος. όχι ότι δεν είμαι τώρα αλλά σε μικρότερες ηλικίες πάντα διαφορετικά τις βιώνεις τις καταστάσεις. Η φιλοσοφία μου στους αγώνες είναι ότι πηγαίνω να δω νέα μέρη και να το ευχαριστηθώ. Σίγουρα θα υπερβάλλω λίγο και θα πιέσω τον εαυτό μου στα όρια του αλλά αυτοί οι συγκεκριμένοι αγώνες επιτρέπουν να κάνεις μικρές υπερβάσεις. Στο βουνό είναι διαφορετικά, πρέπει όλα να τα ελέγχεις.

- Το 2004 ανεβήκατε στην κορυφή του Everest και φαντάζομαι ότι μέχρι τότε, είχατε στο μυαλό σας το πότε και πως θα καταφέρετε να ανέβετε. Όταν τον καταφέρατε αυτόν τον στόχο και όταν γύρισες και άρχισες να συνηδητοποιείς τι είχατε κάνει, πως αντιμετώπισες το μετά, την "επόμενη μέρα" που λένε?

       Η ανάβαση στο Everest ήταν για μένα ένα σημείο στην ζωή μου ιδιαίτερο αλλά από εκεί και μετά μου έδωσε την δυνατότητα να ανοίξω κι άλλο το μυαλό μου με αποτέλεσμα από εκεί και μετά να αρχίσουμε να οργανώνουμε μόνοι μας τις αποστολές μας με μικρές ομάδες και χωρίς υποστήριξη sherpa - βαστάζων. Τις πιο πολλές φορές αποτύχαμε βέβαια, είχαμε βάλει και υψηλούς στόχους αλλά έτσι χτίζεται και η εμπειρία.

- Τι έχεις να πεις, εσύ ως Μιχάλης Στύλλας με όλα αυτά που έχεις κάνει, στον κόσμο με βάση τα δεδομένα της Ελλάδας, για την δραστηριότητα της ορεινής πεζοπορίας?

       Ζούμε σε έναν φυσικό Παράδεισο. Αυτό είναι δεδομένο. Οι ξένοι τουλάχιστον το έχουν καταλάβει. Εμείς αργούμε λίγο να το καταλάβουμε. Η Φύση και τα βουνά είναι για όλους. Πόσο θέλει όμως να το γευτεί ο καθένας είναι καθαρά δικό του θέμα. Αυτό που έχω να πω εγώ είναι ότι άμα την Ελληνική Φύση την χαρούμε και την αφήνουμε λίγο καλύτερη από ότι την βρίσκουμε κάθε φορά, σε βάθος χρόνου θα είμαστε πολύ κερδισμένοι, θα βγούμε πολύ καλύτεροι από ότι είμαστε. Αυτό που σου προσφέρει το άθλημα της ορειβασίας είναι ότι πας και παίρνεις όσο θέλεις. Σου προσφέρει την απόλυτη ελευθερία.

- Τον τελευταίο καιρό στην χώρα μας, άρχισαν να γίνονται αγώνες ορεινού τρεξίματος. Μήπως όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα έπρεπε να έχουν μια γνώση πάνω στο βουνό?

       Όταν είχα τρέξει για πρώτη φορά σε ορειβατικό μαραθώνιο το 1991, υπήρχε αυτός που συμμετείχα και άλλος ένας. Από το 2003 και κυρίως από το 2005 και μετά αυτό το πράγμα γιγαντώθηκε άναρχα και τώρα πλέον είναι ανεξέλεγκτο. Γι αυτό λέω ότι μου αρέσουν τα πράγματα που μεγαλώνουν οργανικά. Ως λαός είμαστε λίγο υπερβολικοί. Η υπερβολή πολλές φορές δεν έχει βάσεις και κρατάω κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με την εξελιξή του στο μέλλον. Το βασικό για μένα είναι ότι αυτοί που τρέχουν πρέπει να τους αρέσει και η Φύση. Να μη το έχουν ως χόμπυ μόνο και μόνο επειδή είναι της μόδας.

Όρος Makalu Ιμαλάια 7.000 μ.

 

- Τι έχεις να προτείνεις σε παιδιά και σε νέους που ξεκινάν τώρα είτε την ορειβασία, είτε οποιαδήποτε άλλη ορεινή δραστηριότητα?

Το περπάτημα είναι η βάση για όλα. Αλλιώς χαίρεσαι το βουνό περπατώντας και αλλιώς κάνοντας οτιδήποτε άλλο, μαθαίνεις να βλέπεις τα πράγματα, να αξιολογείς το βουνό, να αξιολογείς τον εαυτό σου. Πρέπει πρώτα να μάθεις να διαβάζεις τα μηνύματα που σου στέλνει το βουνό για να γίνεις καλός με οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα θέλεις να ασχοληθείς και έχει να κάνει με το αγαπημένο μας βουνό.

Μιχάλη σε ευχαριστούμε για τον χρόνο που μας διέθεσες και μας παραχώρησες αυτήν εδώ την συνέντευξη. Καλή συνέχεια στο έργο σου και σου ευχόμαστε ότι καλύτερο στις αποστολές σου.