Ζολώτας Κώστας ο άνθρωπος φύλακας αλλά και πρεσβευτής του Ολύμπου.
Στις 24 Σεπτεμβρίου 2016 ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα. Η πρώτη μας συνέντευξη με τον Κώστα Ζολώτα τον άνθρωπο που έχει ταυτιστεί πλήρως με το θεικό βουνό τον Όλυμπο, είναι γεγονός. Μας υποδέχθηκε στο σπίτι του στον Αη Γιάννη Λιτοχώρου αργά το απογευματάκι και μας παραχώρησε την συνέντευξη στο μπαλκόνι παρουσία της συζύγου του Iρμλιχτ. Οι ερωτήσεις υποβάλλονται από τους διαχειριστές της σελίδας Γιάννα και Βασίλη (Δ) ενώ οι απαντήσεις δίνονται από τον ίδιο τον Κώστα Ζολώτα (ΚΖ)
Δ: Μπορείτε να μας πείτε πως ξεκινήσατε με το βουνό και την ανάδειξή του?
ΚΖ: Το 1952 μια παρέα με "φοβερά εφόδια" άλλος με τσατάλια άλλος με το κυλίμι της γιαγιάς πήγαμε στο καταφύγιο ήταν και γεμάτο (ήταν της Παναγίας) και την άλλη μέρα πήγαμε στην κορυφή. Αυτό ήταν το ξεκίνημα.
Δ: Υπήρχαν και άλλοι που είχανε το ίδιο όραμα και έβλεπαν "μπροστά" εκείνη την εποχή, σαν και εσάς?
ΚΖ: Σίγουρα θα υπήρχαν αλλά δεν μπορώ να πω με σιγουριά ποιοί ήταν, επειδή δεν ασχολήθηκαν τόσο σοβαρά όσο εγώ με το θέμα του Ολύμπου. Έπειτα υπήρξε μια εποχή που ο τότε Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος σημερινή Ομοσπονδία, ήθελε να κάνει ανανέωση του στόλου των οδηγών. Μετά το ατύχημα του 1955 όταν χάθηκε ο Τρίκης, οι τότε επίσημοι οδηγοί του Ολύμπου αρνήθηκαν να λάβουν μέρος στην διάσωση, με αποτέλεσμα να τους διαγράψει ο ορειβατικός και έτσι εμείς οι νεώτεροι που ήδη είχαμε κάνει κάποιες αναβάσεις είμασταν οι τυχεροί καθότι μας είπαν συνεχίστε να ανεβαίνετε στο βουνό για να το μάθετε. Εμένα αυτό που με ενδιέφερε ήταν να μάθω ορειβασία. Το 1955 γνώρισα τον Γιώργο Μιχαηλίδη στο καταφύγιο, ο οποίος μαζί με τον Γιώργο τον Ξανθόπουλο είχε κάνει μία αναρρίχηση στο "Στεφάνι" και του είπα για πρώτη φορά να μου μάθει αναρρίχηση. Όταν ξαναήρθε την επόμενη χρονιά ανεβήκαμε στο βουνό αρκετές μέρες μαζί και μου έκανε θεωρία και την πρώτη μου επαφή με σχοινιές και κόμπους. Τότε κάναμε για πρώτη φορά και την "κόψη της Τούμπας".
Είσαι πολύ ελαφρύς και κινείσαι εύκολα στον βράχο" μου είπε αμέσως μόλις τελειώσαμε με την "κόψη της Τούμπας" οπότε του χρόνου θα κάνουμε τον Μύτικα. Παρά τις αρχικές μου διαμαρτυρίες γιατί θεωρούσα ότι ήταν πολύ νωρίς για ένα τέτοιο άλμα, αυτός επέμενε. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Ήταν η αρχή και από κει και μετά έκανα και μόνος μου διαδρομές στις "Σταυραετιές" και στο "Σκολιό" πάρα πολλές αλλά και μαζί του όπως την πρώτη επανάληψη Κομίτσι και πολλές άλλες. Ειδικά για αυτές τις ορθοπλαγιές του Σκολιού μου είπε "αυτές οι ορθοπλαγιές είναι δικές σου, θα βγάλεις ψωμί από αυτές". Από τότε και μετά επειδή ο Όλυμπος δεν ήταν πολύ γνωστός ακόμη, είχαμε πολλά γκρουπ που ήθελαν να επισκεφθούν το βουνό οπότε άρχισε και η επαγγελματική μου σταδιοδρομία ως επίσημος Οδηγός Βουνού (από το 1955). Αυτά που παίρναμε όμως ως αμοιβή ήταν ψίχουλα ως που κάποια στιγμή ένας Γερμανός Οδηγός Βουνού είδε τι τιμές είχαμε και απογοήτευτηκε ο άνθρωπος όσον αφορά τις έμμισθες υπαρεσίες μας, οπότε μας βοήθησε και φτιάξαμε μαζί τον κατάλογο, τον οποίο χρησιμοποιούσαμε από εκεί και μετά.
Το 1958 η "κυρά" με άλλες δυό φίλες της θέλησε να ανέβει επάνω στο βουνό. Ο Δίας τις δέχθηκε αλλά η Ήρα είχε αντιρρήσεις. Έριξε πολύ βροχή με αποτέλεσμα να μην καταφέρω να τις ανεβάσω. Γύρισαν τον Σεπτέμβριο αλλά είχε πολύ χιόνι. Η γνωριμία μαζί της όμως είχε γίνει οπότε το 1959 που πήγα εργάτης στην Γερμανία, μου είχε στείλει πρόσκληση να πάω οπότε εγώ δούλευα τον χειμώνα ως εργάτης ενώ επέστρεφα στα καθηκοντά μου απέναντι στο βουνό το καλοκαίρι. Το καλοκαίρι του 1960 κατάφερα και την ανέβασα και μάλιστα κάναμε αναρρίχηση μια εύκολη διαδρομή στο "Στεφάνι" και το 1962 της πρότεινα να μείνει μόνιμα στην Ελλάδα πράγμα που δέχθηκε αλλά οι αμοιβές μας από το βουνό ήταν τόσο χαμηλές που τελικά αναγκαστήκαμε ως ζευγάρι πλέον να συνεχίσουμε να πηγαίνουμε μαζί στην Γερμανία τον Χειμώνα και να επιστρέφουμε το Καλοκαίρι ενώ ταυτόχρονα από τα πολλά πήγαινε - έλα είχε αρχίσει να ενημερώνει πανεπιστήμια, τουριστικά γραφεία και ορειβατικούς συλλόγους της Γερμανίας οπότε σιγά σιγά η κίνηση είχε αρχίσει να ανεβαίνει στο βουνό. Από το 1968 είχαμε αρχίσει να μένουμε μόνιμα πλέον χωρίς να χρειάζεται να πηγαίνουμε στην Γερμανία για δουλειά.
Δ: Με το καταφύγιο πως ξεκινήσατε? Υπήρχε ή ήταν κάτι άλλο πιο μπροστά?
ΚΖ: Το πρώτο καταφύγιο στον Όλυμπο, θεμελιώνεται το 1930 στη θέση «Μπαλκόνι», κατόπιν υποδείξεως του Χρήστου Κάκαλου.Το 1959 ξεκίνησε η επεκτασή του η οποία άταν η χειρότερη που μπορούσε να γίνει. Ευτυχώς λόγω του λάθος σχεδιασμού δεν ολοκληρώθηκε. Με προσωπική εργασία αλλά και αλλαγή των σχεδίων η κατάσταση έγινε υποφερτή αλλά και χάρη στην καλή συνεργασία που είχε η Ομοσπονδία εκείνη την εποχή με τον Ε.Ο.Τ. ο οποίος μας βοήθησε μέχρι και στην δημιουργία δεξαμενών που χρειάζοταν το καταφύγιο για να αποθηκεύει νερό και να εξυπηρετεί τις ανάγκες των ατόμων που διέμεναν. Το καλοκαίρι του 1960 λειτουργεί για πρώτη φορά ως φυλασσόμενο καταφύγιο. Για την καινούρια και τελευταία επέκταση διαδραματίστηκαν πολλά επεισόδια λόγω κυρίως του ανταγωνισμού. Έκατσα 7 φορές στο εδώλιο του κατηγορουμένου παίρνοντας και τις ανάλογες ποινές κάθε φορά. Ευτυχώς όμως ασκούσα έφεση κάθε φορά και δεν μου επιβλήθηκε καμία. Μετά τα δικαστήρια μάζεψα όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και διαβάζοντας και το πρακτικό καταφέραμε και βγάλαμε μια άκρη και για την σωστή λειτουργία της καινούριας πτέρυγας. Κατόπιν όλων αυτών που πέρασα η Ομοσπονδία αποφάσισε να δώσει το όνομά μου σε αυτήν την πτέρυγα, τιμής ένεκεν.
Δ: Ποιά εποχή θεωρείται πιο δημιουργική? Αυτήν στην οποία ξεκινήσατε ή την σημερινή?
ΚΖ: Η κάθε εποχή, έχει την δική της προσπάθεια. Η αρχή δεν ήταν εύκολη. Δεν υπήρχε τίποτα στο καταφύγιο και οι επισκέψεις ελάχιστες. Αλλά σιγά σιγά άρχισε η δημιουργία και είχε και τον ρομαντισμό της αυτή η εποχή κάτι που δεν υπάρχει σήμερα.
Δ: Έχετε κάνει πάνω από 110 διασώσεις αν δεν κάνω λάθος? Χρειάζεται μεγάλο απόθεμα ψυχής για να είσαι κοντά στον συνάνθρωπο όταν αυτός σε χρειάζεται, έτσι δεν είναι?
ΚΖ: Όχι μόνο διασώσεις αλλά και απεγκλωβισμούς, τραυματισμούς όχι πάντα θανατηφόρους ευτυχώς... και πολλοί από αυτούς, την ζωή τους την οφείλουν σε εμάς. Σε πολλές περιπτώσεις έπρεπε να "βάλουμε το χέρι μας στην φωτιά" προκειμένου να κατεβάσουμε κάποιον ζωντανό. Γνωρίζουμε ότι ο νόμος λέει ότι αν δεν έχει κάποιος ιατρικές γνώσεις δεν πειράζει τον τραυματία αλλά ο τραυματίας θα πέθαινε αν δεν κάναμε κάτι εγκαίρως διότι η ιατρική βοήθεια θα αργούσε. Οπότε το "παιχνίδι με την φωτιά" επιβάλλοταν στις περιπτώσεις τραυματισμών.
Δ: Ανταπόδωση ή ανταπόκριση από αυτούς τους ανθρώπους που διασώσατε, υπήρχε?
ΚΖ: Ελάχιστη η ανταπόκριση και όταν γίνοταν συνήθως ήταν ένα απλό τηλεφώνημα ή μια ευχαριστήρια κάρτα αλλά για εμάς δεν έχει σημασία. Σημασία έχει το αποτέλεσμα, γιατί αυτό μετράει.
Δ: Κατά την γνώμη σας, ποιά είναι τα λάθη που κάνουν οι αναβάτες - πεζοπόροι και κινδυνεύουν?
ΚΖ: Δεν φροντίζουν να έχουν εξασφαλίσει την επιστροφή τους και η υπεροψία (εμείς όλα τα ξέρουμε). Όταν ξεκινάς να πας κάπου, πρέπει να έχεις στο μυαλό σου και το ενδεχόμενο ότι αν κάτι δεν πάει καλά θα πρέπει να επιστρέψω και ας μην καταφέρω να ανέβω στην κορυφή. Προέχει η ασφάλεια.
Δ: Κάποια στιγμή καλή ή κακή που σας έχει μείνει χαραγμένη στο μυαλό?
ΚΖ: Κακή στιγμή, να πεις σε κάποιον πατέρα, ότι ο γιος του σκοτώθηκε. Αυτό είναι ότι χειρότερο.
Δ: Τι σημαίνει για σας το όνομα Χρήστος Κάκκαλος?
ΚΖ: Ο άνθρωπος που μας άνοιξε τον δρόμο για τις κορυφές. Χάρις σε αυτόν έχουμε και εμείς το μερίδιό μας στο βουνό. "Τα χρόνια μου και τα κότσια μου να έχεις" μου έλεγε. Χαίρομαι που αφήνω τον Όλυμπο σε καλά χέρια.
Δ: Όλυμπος και σκουπίδια συμβαδίζουν ή έχουν "επιτέλους αποκτήσει διαφορετικούς δρόμους"?
ΚΖ: Παλιότερα, όταν κατέβαινα από το καταφύγιο για προμήθειες, είχα μαζί μου δύο τσουβαλάκια από ρύζι και μάζευα μπουκάλια, σκουπίδια κ.ά. από τον δρόμο. Τώρα, κατεβαίνοντας, ζήτημα να βρει κανείς κανένα κουτάκι αναψυκτικού.
Δ: Σύμφωνα με την εμπειρία σας, οι Έλληνες έχουν αρχίσει και ευαισθητοποιούνται απέναντι στο Βουνό?
ΚΖ: Έχουν ευαισθητοποιηθεί και μπορώ να πω ότι έχουμε και καλό ορειβατικό υλικό, και πολύ καλούς αναρριχητές. Αν δει κανείς τις διαδρομές που κάνουν οι νέοι μας στα Μετέωρα, θα δει οτι δεν είναι εύκολες. Όπως επίσης και οι αποστολές που έχουν γίνει σε βουνά του εξωτερικού Ευρώπη, Ιμαλάια μπορεί να αργήσαμε λίγο, αλλά πάμε πολύ καλά.
Δ: Σας ευχαριστούμε για τον χρόνο που μας διαθέσατε για να μας δώσετε αυτήν εδώ την μικρή συνέντευξη. Σας ευχόμαστε ότι καλύτερο σε σας, στην οικογένειά σας και φυσικά σε αυτό που εκπροσωπείτε και υπηρετήσατε όλη σας την ζωή και δεν είναι άλλο, από το βουνό Ο Λ Ω Ν Τ Ω Ν Ε Λ Λ Η Ν Ω Ν . . . Α Π Ο Τ Ο Ν Ο Λ Υ Μ Π Ο Μ Α Σ ! ! !